Zelf ervaar ik deze tijd als een fase waarin je je moet overgeven aan wat er gaande is en de adviezen van de overheid moet opvolgen. Wat kunnen we, buiten goed handen wassen en afstand houden, nou zelf nog doen?
Om het risico op ziektes te verkleinen is het naast goed eten en bewegen, ontzettend belangrijk dat we goed slapen. Slaap is het fundament van een goede gezondheid! Ik zou dan ook geen verpleegkundige zijn als ik nu geen blog zou schrijven over het belang van slaap voor ons immuunsysteem
Door een gebrek aan (diepe) slaap, bouw je slaapschuld op.
Uit onderzoek van clinics sports medicine is gebleken dat chronisch slaaptekort moeilijk is in te halen, maar dat je deze kunt inlossen door achteraf eerder naar bed te gaan en dus langer te slapen. Uitslapen heeft dus niet zoveel zin, eerder naar bed dus wel.
Hoe voorkom je slaapschuld bij je kind?
Kinderen laten zich jammer genoeg vaak moeilijk sturen in een vroegere bedtijd. Vooral nu de zomertijd in gegaan is, hoor ik hier thuis ook “ja maar mama, het is toch nog licht buiten?”.
In dit geval gaat het ‘beter voorkomen dan genezen op’ en voorkom je een slaapschuld door je kind een vaste bedtijd te geven.
Uit onderzoek van BMC Public Health is namelijk gebleken dat kinderen die een vaste bedtijd hebben, wekelijks in totaal meer slaap krijgen welke passend is bij hun leeftijd dan kinderen met een “vrije” bedtijd. Dus een win-win situatie; geen slaapschuld en meer slaap.
“Als slaapcoach ben ik groot voorstander van een vaste bedtijd.”
Een vaste bedtijd sluit aan bij het creëren van onder andere een ritme. Ritme biedt kinderen duidelijkheid en voorspelbaarheid waarmee je je kind, zijn brein en lijf leert herkennen wanneer het bedtijd is. Dit is een van de vele tips welke ik geef bij het voorkomen van strijd tijdens bedtijd.
Hiermee bedoel ik geen rigide houding en dat uitzonderingen niet gemaakt kunnen worden, maar gebruik dit als houvast juist in tijden dat je kind slechter slaapt.
Wat gebeurd er bij slaapschuld?
Uit een onderzoek wat onder tweelingen is uitgevoerd kwamen ze tot een interessante ontdekking. Het bleek dat tweeling 1 welke 1 uur korter sliep dan tweeling 2, dat het kind met 1 uur minder slaap minder eiwitten, zogenaamde Cytokinen, aanmaakte en was bij dit kind het immuunsysteem minder actief.
Om even de medische hoek in te duiken:
Cytokines zijn boodschappers tussen cellen. Ze zetten cellen aan tot het verdubbelen van een DNA molecuul en spelen een centrale rol in o.a. de ontwikkeling van ontstekingen en bestrijding van ziekten. In het lichaam zijn er zogenaamde ontstekingsbevorderende cytokines en cytokines die ontsteking tegen gaan.
Slechte slaap tast het immuunsysteem aan door de productie van ontstekingsbevorderende (pro-inflammatoire) cytokines, waardoor cellen niet meer goed werken tegen aandoeningen als griep en verkoudheid.
Ons immuunsysteem heeft een geheugen
Hoe wonderbaarlijk het ook klinkt, ons immuunsysteem heeft een geheugen welke tijdens het slapen onthoudt hoe ziekteverwekkers moeten worden aangepakt. Kwalitatieve slechte slaap kan dit proces verstoren en kan leiden tot een hoger risico op chronische ziekten en maakt je vatbaarder voor bacteriën en virussen
Maar welke slaap zorgt er dan voor dat ik een kwalitatief goede slaap?
Slaap zorgt ervoor dat het lichaam kan herstellen activiteiten en inspanningen van de dag. Het groeihormoon dat vrijkomt tijdens de diepe slaap zorgt hier onder andere voor. De eerste 3 slaapcycli (4 tot 5 uur), worden kernslaap genoemd omdat hier vrijwel alle diepe slaap optreedt. Dit zijn de slaapfasen die van essentieel belang zijn voor de kwaliteit van de nachtrust.
Het afleidende monster Cortisol
We herkennen waarschijnlijk allemaal de situatie dat ons kind aan het einde van de dag steeds drukker en drukker wordt, of zo onwijs gezellig aanwezig is. Een vaak gehoorde opmerking is dan ook “ja maar hij is helemaal nog niet moe”. Dat laat je kind waarschijnlijk zien in zijn gedrag maar in zijn lijf speelt er heel iets anders af.
Het circadiaans ritme is het dag- en nachtritme wat ieder mens heeft en heeft alles te maken met hormonen zoals cortisol en melatonine. In de nacht stijgt langzaam het hormoon cortisol met een piek in de ochtend. Deze piek zorgt ervoor dat je wakker en alert wordt. Aan het einde van de dag daalt het gehalte van dit hormoon en wordt er melatonine aangemaakt welke zorgt voor het in slaap kunnen vallen.
Bij (chronische) oververmoeidheid maakt het lijf cortisol aan op momenten dat we dit juist niet willen, of gaat de productie maar door waar hij juist hoort te dalen. Het lijf wordt dan weer in actie gezet en je kind kan dan super actief worden en kan moeite hebben met in- en doorslapen. Het lichaam raakt als het ware ontregeld.
Cortisol doet een hoop met je lijf en kan 2 kanten opwerken. In bepaalde situaties kan het een positief effect hebben, maar wanneer er lange tijd een te hoog cortisol aanwezig is remt dit de werking van je immuunsysteem.
Langdurig slecht slapen zorgt voor een verhoogd cortisol en dat willen we liever anders zien voor zowel het slapen als voor onze afweer.
Met goed slapen kunnen we dus zelf enige controle uitoefenen op onze gezondheid. Daarmee is niet gezegd dat als je wél goed slaapt, je ziektes als griep nooit helemaal kunt voorkomen. Mensen die goed slapen en met een perfect immuunsysteem kunnen ook gewoon griep krijgen.
Maar slaapt het gezin slecht? Probeer hier dan juist nu aan te werken.
Als gecertificeerd kinderslaapcoach en met mijn brede achtergrond in het begeleiden van kinderen, jeugd en volwassenen, wil ik jou graag alles leren over hoe je meer rust en slaap in jouw gezin kunt krijgen. Dit alles op zachte, bewezen methode en past bij de normen, waarden en gevoel van het gezin.
Heb je hulp nodig bij het slapen van je kind? Dan kun je een gesprek plannen voor een vrijblijvend gesprek
2 Responses
Beide therapieën vullen elkaar, zowel qua stijl als qua inhoud, goed aan. In de loop der jaren zijn ze steeds meer met elkaar verweven geraakt. Daarom spreken we tegenwoordig van cognitieve gedragstherapie.